CBDC’ler Finansal Kapsayıcı mı; Yoksa Başka Hile mi Var?

 

Merkez Bankacıları, Merkez Bankası Dijital Para Birimi’nin (CBDC), finansal sistemlere erişimi genişletme konusunda mükemmel bir araç olduğunu sıklıkla vurgularlar.

 

Bu, kesinlikle doğru bir yaklaşım olamaz. Zira CBDC’ler, finansal kapsayıcılıktan çok, insanların günlük yaşam işlemlerini gözetim altında tam olarak kapsayacak biçimde dizayn edilmiştir. Asıl mesele de tam olarak burada yatmaktadır.

 

Geleneksel bankacılık hizmetlerine erişemeyen veya erişmek istemeyen kişiler için güvenli ve kolay bir ödeme yöntemi sağlayacağı iddia edilen CBDC’nin, bu vaadi yerine getireceği konusunda şüphelidir. Finansal sistemden dışlanmış insanlar, genellikle mevcut seçeneklerin yetersizliği veya coğrafi engeller nedeniyle, ana akım finans sistemine güven duymamaktadırlar. Bu kişiler ya yoksulluk içinde yaşamakta ya da finansal sistemle ilişki kurabilecek kaynaklardan mahrum kalmaktadırlar. CBDC’nin, mevcut sorunlara çözüm sunmak yerine, finansal dışlanmayı daha da derinleştirebileceği endişesi taşınmaktadır.

 

CBDC’lerin finansal katılımı artıracağını varsaymak, bir kahve makinesinin önce kendi kahve çekirdeklerini yetiştireceğini düşünmek kadar gerçekçi değildir. Finansal dışlanmayı gidermek için dijital paranın ötesinde adımlar gereklidir; bu, kahve makinesine su ve elektrik sağlamanın yanı sıra kaliteli kahve çekirdekleri eklemek gibidir. CBDC’ler, borca ve faize dayalı para kredi sistemlerine finansal katılıma katkıda bulunmak için tasarlandığı gerçeğiyle birlikte değerlendirilmelidir. Nakit paraya bağımlı bireylerin desteklenmesi, dijital para altyapısına, çevrimdışı işlemlere ve kullanıcı eğitimine erişim sağlayarak mümkün olabilir.

 

• Şu anda, dijital para altyapısına, çevrimdışı yeteneklere ve kullanıcı eğitimine erişimin neden işe yaramadığı anlaşılmıyor. Merkez Bankası Dijital Paraları (CBDC’ler) bu durumu nasıl iyileştirebilir?
• Borç ve faize dayanmayan finansal hizmetleri daha geniş kitlelere yaymak istiyorsak ve bu iyi bir fikir olarak kabul ediliyorsa, neden bekleyelim?

 

Merkez bankacıları ve geleneksel ekonomistler tarafından sıkça kullanılan ‘Finansal kapsayıcılık’ terimi, Merkez Bankası Dijital Para Birimi (CBDC) projelerini meşrulaştırmak ve kamuoyunu rahatlatmak amacıyla kullanılıyor gibi algılansa da, CBDC destekçileri için durum böyle değil. Onlara göre, bu yeni para biriminin getirdiği çeşitlilik, esneklik ve seçeneklerinin muhteşem olduğunu söylüyorlar.

 

Birçok kişi ‘finansal kapsayıcılık’ olarak isimledirilen titanik gemisine binmiş görünüyor. Hatta bazılarının rehber edindiği By Kensey  gibi merkez bankalarının para ve krediye hükmetmesi gerektiğini ve ticaretin kalp atışlarını yakalayacak verileri toplayıp sergilemesi gerektiğini savunuyor. Yani demek istedikleri, ‘Finansal kapsayıcılık’ ne kadar çoksa, o kadar iyidir…

 

“Geniş finansal kapsayıcılık” terimi, temelde oldukça basit bir prensibe dayanır: Bir otoriter lider, halkın sevgisini kazanmak istiyorsa, kendisini vazgeçilmez olarak göstermelidir. Bu, finansal işlemlerin gerçekleştiği ve kaynakların vatandaşın yararına gibi görünen bir transfer yapılan bir sistem kurmayı gerektirir.

 

Küresel finans elitlerinin insanları kontrol etmek amacıyla para üzerinde de kontrol sahibi olmaları gerektiği gerçeğini göz önünde bulundurduğumuzda, ‘finansal kapsayıcılık’ kavramının abartılı ve aldatıcı yönleri olmasına rağmen, CBDC’lerin uygulanarak daha fazla insanın finansal sisteme entegre edilmesi, insanlık için olası zararları dikkate alarak derinlemesine ele alınmalıdır.

 

Bir kez daha vurgulayalım;
CBDC’ler, finansal kapsayıcılıktan çok, insanların günlük işlemlerini ve hareketlerini her türlü gözetim dahilinde tam anlamıyla izlemeyi amaçlayacak şekilde tasarlanmıştır. İşin özü de tam olarak budur.

 

Bu kısa makalede, borç ve faizden bağımsız yerel bir CBDC benimsemek için dünya çapında gerekenleri farklı bir bakış açısıyla değerlendirmeyi amaçladık. Tavsiyemiz, CBDC’lerin mucizesini beklemek yerine, borç ve faize dayalı olmayan bir para ve kredi finans sistemi kurmanın tam zamanı olduğunu vurgulamaktır.

 

Bu makale; insanlık onuruna ve özgürlüğüne değer veren her bireyin bilmesi gereken kritik meseleleri ele alırken, küresel elitlerin ve dünya genelindeki işbirlikçilerinin “yenilmez” olduğu yanılgısını oluşturmak değildir. Aksine insanlar izin vermediği müddetçe insanlık aleyhine olan “Büyük Sıfırlama” gibi hedeflerini asla başaramayacakları gerçeğini ortaya koymaktır. 

 

Sadi ÖZGÜL

 

Guwuste.com
Kalk ve uyar, Kötülüğe de dur de